در سرلوحه دعوت بسیارى از پیامبران این مسأله مطرح بوده که به خدا ایمان آورید و بر او توکل کنید. یکى از ویژگى ها و علایم ایمان به خدا این است که انسان بر او توکّل کند؛ انسان اگر به ربوبیّت او اذعان دارد و معتقد است که مجموعه جهان هستى زیر سیطره حکومت و ربوبیّت او قرار دارد و تنها معبود شایسته پرستش، اوست، هرگز به خود اجازه نمى دهد به دنبال دیگرى برود و از او استمداد جوید، بلکه همواره به درگاه ذات اقدس حقّ اعتماد کرده، فقط از او درخواست کمک مى کند: اگر بیمار است از او درمان مى خواهد و اگر گرفتارى و مشکلى دارد، صرفاً از آستان ربوبى او امید به رفع آن دارد.
قرآن کریم در موارد گوناگونى، توکل بر خدا را از ویژگى هاى افراد با ایمان دانسته و مى فرماید:
«... وَ عَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ»1
افراد با ایمان تنها بر خدا باید توکل کنند.
افراد با ایمان به واسطه توکل و اعتماد به خداوند، به سمت تقویت ارتباط خود با او و در نهایت کمال نهایى در حرکت اند، زیرا کمال روحى و معنوى فقط در سایه عشق و محبت و توکل به ذات اقدس حقّ، حاصل شدنى است. ذره ناچیز در پرتو تکیه بر خداوند و عشق و محبت به او، به خورشید کمال ازلى مى رسد و قطره حقیر چون به دریاىِ بیکران پیوست، دولت بى کران یافت.
به قول حافظ:
1ـ آل عمران/122.
کمتر از ذرّه نه اى پست مشو مهر بورز *** تا بخلوتگه خورشید رسى چرخ زنان
چو ذره گرچه حقیرم ببین به دولت عشق *** که در هواى رخت چون به مهر پیوستم
